Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «فرارو»
2024-05-02@13:06:57 GMT

رفاه‌سوزی با ارز دولتی/نقطه ضعف لایحه بودجه چیست؟

تاریخ انتشار: ۱۸ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۵۵۶۲۵

رفاه‌سوزی با ارز دولتی/نقطه ضعف لایحه بودجه چیست؟

تخصیص ارز دولتی در سال‌های اخیر، بیش از آنکه رفاه‌ساز باشد، رفاه‌سوز بوده است. اگرچه توزیع ارز ترجیحی با برچسب سیاستی برای حمایت از خانوار‌ها مقابل افزایش تورم، در دستور کار سیاستگذار قرار گرفت؛ اما نه تنها باعث مهار تورم نشد، بلکه سوخت تورم را بیشتر کرد.

به گزارش دنیای اقتصاد، مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش «تحلیلی از بودجه سال۱۴۰۳» توصیه کرده است که دولت از تثبیت نرخ ارز کالا‌های اساسی دست بردارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این گزارش پیشنهاد می‌کند که برای ترمیم کسری منابع، نرخ ارز ترجیحی از ۲۸هزار و ۵۰۰تومان به ۳۵هزارتومان در سال آینده افزایش یابد. در بخش دیگری از این گزارش عنوان شده که دولت برای تامین ارز ترجیحی در هفت ماه نخست امسال ۴.۵میلیارد دلار بیش از ارز‌های حاصل از وصول درآمد‌های نفتی، هزینه کرده است. بررسی ها نشان می‌دهد که با فرض اینکه محل تامین این ارزها، از ارز‌های نیمایی و فروش آن به قیمت دلار دولتی باشد، این سیاست می‌تواند حدود ۶۰همت روی پایه پولی اثرگذار باشد و در نهایت تورم را شارژ کند.

بازوی پژوهشی مجلس در گزارشی تحلیلی از بودجه سال ۱۴۰۳، به تحلیل وضعیت سیاست ارزی و نرخ ارزی در سال آتی پرداخت. بر این اساس، پیش‌بینی مرکز پژوهش‌ها حاکی از آن است که با تداوم روند تثبیت قیمت ارز در ماه‌های آینده، افت قیمت حقیقی ارز شدت خواهد گرفت. از سوی دیگر بخشی از این گزارش نشان می‌دهد در هفت‌ماهه ابتدایی سال جاری، بانک مرکزی فراتر از سهم دولت از درآمد‌های نفتی، ۴.۵ میلیارد دلار ارز ترجیحی تامین کرده است.

قابل پیش‌بینی است که این روند می‌تواند همان نتایجی را در پی داشته باشد که گزارش‌های کارشناسی نسبت به آن هشدار داده‌اند. افت قیمت حقیقی ارز از طریق حفظ قیمت نسبی آثاری، چون افزایش میل به واردات، تضعیف صادرات، افزایش مصارف ارزی و درنهایت کمبود ارز را در پی خواهد داشت. به نظر می‌رسد اصرار سیاستگذار به پیش‌برد سیاست‌های رفاهی از طریق سیاست‌های ارزی همچنان به قوت خود باقی است و تغییر چشمگیری در این سیاست‌ها به چشم نمی‌خورد. این در حالی است که جهش‌های ارزی و وقوع فساد در فرآیند تخصیص ارز ازجمله شناخته‌شده‌ترین آثار سیاست‌های ارزی با انگیزه‌های رفاهی است؛ سیاست‌هایی که نه‌ تنها در تحقق اهداف رفاهی ناکام می‌مانند بلکه مانند فساد ارزی در صنعت چای، انبوهی از خسارات را بر دوش جامعه قرار می‌دهند.

قیمت ارز بر مدار افت

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی لایحه بودجه ۱۴۰۳ را به شکل خلاصه بررسی کرد. این گزارش ضمن ارائه کلیات آمار اقتصادی، منابع و مصارف بودجه سال آینده را تشریح کرده و به بیان نقاط ضعف و قوت آن پرداخته است. همان‌طور که تجربه سال‌های اخیر نشان می‌دهد، همگام با شدت گرفتن تحریم‎ها، نرخ ارز به مهم‌ترین مرجع تعیین‌کننده انتظارات تورمی تبدیل شده است. همین نکته موجب شده بخشی از گزارش بازوی پژوهشی مجلس به وضعیت نرخ ارز اختصاص پیدا کند.

بر این اساس، برآورد‌ها نشان می‌دهد در صورت تداوم ثبات قیمت اسمی ارز در ماه‌های پیش رو، نرخ حقیقی ارز بر مدار نزولی قرار خواهد گرفت. در ادبیات اقتصادی، افت قیمت حقیقی ارز، موجب افزایش واردات، افت صادرات، تسریع خروج سرمایه، افزایش مخارج ارزی، ناترازی و کاهش ذخایر ارزی و در نهایت کمبود و جهش قیمت ارز می‌شود. به نظر می‌رسد با توجه به اینکه یکی از سیاست‌های اصلی مورد دفاع بانک مرکزی کنترل قیمت ارز است، ارز مسیر یاد شده را طی خواهد کرد و آثار سوء آن در ماه‌های پیش رو خودنمایی خواهد کرد.

ارز ترجیحی با پایه پولی؟

یکی از مهم‌ترین بخش‌های گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس به تشریح وضعیت واردات کالا‌های اساسی اشاره داشت. در بخشی از این گزارش اشاره شده که حدود ۴.۵ میلیارد دلار ارز ترجیحی بیش از ارز‌های وصول‌شده سهم نفت دولت از سوی بانک مرکزی، برای واردات ۵ قلم کالای اساسی اختصاص پیدا کرده است. به عبارت دیگر، بانک مرکزی برای تامین ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی، از مرکز مبادله ۴.۵ میلیارد تومان ارز با قیمت نزدیک به ۴۰ هزار تومان تهیه کرده و تخصیص داده است.

این آمار‌ها به این معناست که بانک مرکزی برای تهیه این ۴.۵ میلیارد دلار ارز ترجیحی حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان هزینه کرده است؛ هزینه‌ای که به طور مستقیم به پایه پولی کشور اضافه می‌شود. با توجه به اینکه آمار‌های اعلام شده مربوط به هفت ماه ابتدایی سال ۱۴۰۲ است، می‌توان برآورد کرد که در صورت تداوم این روند تا پایان سال، بانک مرکزی برای تخصیص ارز ترجیحی به کالا‌های اساسی حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان به حجم پایه پولی اضافه خواهد کرد. به بیان دیگر، ارز ترجیحی در سال ۱۴۰۲ منجر به افزایش ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی پایه پولی شده و آثار تورمی آن بر کل جامعه تحمیل می‌شود.

با‌ این‌حال هزینه پیدا و پنهان تخصیص ارز ترجیحی به این موارد محدود نمی‌شود و وقوع فساد در فرآیند تخصیص ارز از دیگر مشکلات طرح ارز ترجیحی به شمار می‌رود. اخبار مربوط به وقوع فساد کلان ارزی در صنعت چای یکی از موارد فسادی است که فرآیند تخصیص ارز ترجیحی از طریق آن منابع متعلق به عموم مردم را حیف و میل می‌کند.

نقطه ضعف لایحه بودجه

مرکز پژوهش‌های مجلس در بخش نقاط ضعف لایحه بودجه، به تداوم تثبیت نرخ ارز کالا‌های اساسی اشاره کرده است. بر اساس این گزارش یکی از نقاط ضعف لایحه بودجه سال آینده «تثبیت نرخ ارز کالا‌های اساسی که زمینه‌ساز سیاست‌های شوک‌درمانی در سال‌های آینده است» بوده است؛ بنابراین موضع مرکز پژوهش‌های مجلس نیز عبور از سیاست تثبیت نرخ ارز کالا‌های اساسی است. پیش از این مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با عنوان «تحلیل وضعیت بازار ارز» در سال گذشته عنوان کرده بود: پیشنهاد می‌شود دولت به همان دلایلی که در اردیبهشت‌ماه، اقدام به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی کرد، از این سیاست (دلار ۲۸۵۰۰ تومانی) نیز عقب‌نشینی کند و از خلط سیاست ارزی با سیاست رفاهی و حمایتی بپرهیزد و برای هر یک برنامه مجزایی داشته باشد.»

دو سناریو برای قیمت ارز

در میان جداول گزارش مرکز پژوهش‌ها، یکی از آن‌ها به بیان درآمد‌های ارزی حاصل از نفت، گاز و میعانات گازی در سه حالت پرداخته است. نخستین ردیف از این جدول که اعداد لایحه بودجه ۱۴۰۳ را در خود گنجانده است، درآمد‌های دلاری حاصل از صادرات نفت و گاز با ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی تسعیر خواهد شد. در بودجه سال آینده، قیمت نفت بشکه‌ای ۷۰ دلار و حجم صادرات ۱.۳۵ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی شده است که با احتساب صادرات ۳.۵ میلیارد دلاری گاز، در مجموع ۵۸۵ هزار میلیارد تومان درآمد نصیب دولت، خواهد کرد.

با این حال، مرکز پژوهش‌ها پیش‌بینی می‌کند در بهترین حالت سال آینده ۵۱۱ هزار میلیارد تومان درآمد نصیب دولت شود که بخشی از آن به صادرات ۴.۸ میلیارد دلاری گاز باز می‌گردد. با‌ این‌حال مرکز پژوهش‌ها در پیشنهادی سیاستی، سناریوی دیگری را در این جدول گنجانده است که براساس آن، نرخ تسعیر دلار به ۳۵ هزار تومان افزایش پیدا می‌کند و اعداد پیش‌بینی‌شده مربوط به صادرات نفت و گاز در حالت قبل تکرار می‌شود.

در این حالت، پیش‌بینی می‌شود درآمد‌های دولت از این محل به ۶۱۰ هزار میلیارد تومان برسد. به بیان دیگر، مرکز پژوهش‌ها در این بخش پیشنهاد می‌دهد نرخ تسعیر ارز از ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان به ۳۵ هزار تومان افزایش پیدا کند تا بودجه در این بخش از منابع پیش‌بینی‌شده دچار مشکل نشود.

منبع: فرارو

کلیدواژه: ارز دولتی بودجه قیمت طلا و ارز قیمت موبایل تثبیت نرخ ارز کالا های اساسی مرکز پژوهش های مجلس هزار میلیارد تومان ضعف لایحه بودجه ۵ میلیارد دلار مجلس در گزارش مرکز پژوهش ها نشان می دهد ۴ ۵ میلیارد ارز ترجیحی بانک مرکزی تخصیص ارز حقیقی ارز سال آینده پایه پولی بودجه سال سیاست ها قیمت ارز پیش بینی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۵۵۶۲۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

لایحه بودجه و برنامه در دستورکار مجلس/اسامی غایبان جلسه

ادامه رسیدگی به بخش دوم لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ در دستورکار نمایندگان در جلسه علنی امروز قرار دارد. - اخبار سیاسی -

به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری تسنیم، جلسه علنی مجلس دقایقی پیش به ریاست محمدباقر قالیباف و با حضور 192 تن از نمایندگان آغاز شد که روح الله متفکر آزاد عضو هیأت رئیسه مجلس، دستور کار وکلای ملت در این جلسه را به شرح ذیل قرائت کرد:

-ادامه رسیدگی به گزارش کمیسیون تلفیق در مورد لایحه بودجه سال 1403 کل کشور بخش دوم جداول
-گزارش کمیسیون تلفیق در مورد لایحه برنامه هفتم توسعه جمهوری اسلامی ایران اعاده شده از شورای نگهبان
-ادامه رسیدگی به گزارش کمیسیون اجتماعی در مورد لایحه یک فوریتی پیشگیری از آسیب‌دیدگی زنان و ارتقا امنیت آنان در برابر سوء رفتار
-گزارش کمیسیون اجتماعی در مورد طرح یک فوریتی استفساریه ماده (48) قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت(1)
-گزارش کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی و محیط زیست در مورد طرح استفساریه جز (1) بند (الف) ماده (9) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400
-گزارش کمیسیون فرهنگی در مورد لایحه موافقتنامه همکاری بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری پرتغال در حوزه‌های زبان، آموزش، فرهنگ، ورزش، جوانان،گردشگری و رسانه های جمعی.
-گزارش کمیسیون انرژی در مورد اجرای ناقص تکالیف قانونی مربوط به جمع آوری گازهای همراه تولید نفت و مشعل
-گزارش کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی و محیط زیست در مورد عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به استفاده از سوخت مازاد توسط نیروگاه‌ها
-گزارش کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی و محیط زیست در مورد نقض و استنکاف در اجرای قانون تضمین خرید محصولات کشاورزی./

در ادامه جلسه سید محسن دهنوی دیگر عضو هیئت رئیسه مجلس اسامی غایبان و متاخران این جلسه را به شرح ذیل قرائت کرد:

1-حسین بامیری
2-حسن شجاعی
3-محمد صفری
4-محمود عباس زاده
5-اردشیر مطهری
6-فاطمه مقصودی
7-عادل نجف‌زاده

عضو هیئت رئیسه در پایان عنوان کرد که روز گذشته نام آقای مبلغی در اسامی غایبان و متاخران قرائت شد که وی در جلسه حضور داشتند بنابراین اصلاح می‌شود.

بنابراین گزارش، نمایندگان از روز گذشته در 2 شیفت کاری وارد بررسی بخش دوم لایحه بودجه سال 1403 شدند و و بهارستان‌نشینان در جلسه نوبت صبح دیروز، جدول شماره 5 مربوط  «درآمدها، واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و واگذاری دارایی‌های مالی»،  جدول شماره 7 با عنوان «اعتبارات دستگاه‌های اجرایی ذیل دستگاه‌های سیاستگذار در سال 1403» و جدول شماره 9 با عنوان  «برآورد اعتبارات ردیف‌های متفرقه سال1403» به تصویب رسید.

انتهای‌ پیام/

دیگر خبرها

  • رشد نرخ فقر در غزه به ۹۰ درصد | خسارت ۳۳ میلیارد دلاری جنگ غزه
  • افزایش نرخ فقر در غزه به ۹۰ درصد/ خسارت ۳۳ میلیارد دلاری جنگ غزه
  • پایان بررسی جداول لایحه بودجه در جلسات علنی مجلس
  • نگاهی به وضعیت بودجه احزاب در لایحه بودجه 1403 / مرکز پژوهش های مجلس: وزارت کشور گزارشی از نحوه توزیع کمک مالی به احزاب ارائه کند
  • تامین ۶۵ درصد اعتبارات شرکت‌های دولتی از محل نفت
  • جدول مربوط به «بودجه شرکت‌های دولتی» تصویب شد
  • اعتبارات محرومیت‌زدایی استانی در لایحه بودجه ۱۴۰۳ مشخص شد
  • آغاز دومین روز بررسی جداول بودجه ۱۴۰۳ در مجلس
  • لایحه بودجه و برنامه در دستورکار مجلس/اسامی غایبان جلسه
  • دومین روز بررسی جداول بودجه ۱۴۰۳ در مجلس آغاز شد